Graptemys pseudogeographica
Reptilia → Testudines → Emydidae → Graptemys → Graptemys pseudogeographica
Testügin da carta
Fałszywa żółwica mapowa ( Graptemys pseudogeographica ) to północnoamerykański żółw słodkowodny, introdukowany do Włoch, rozpoznawalny dzięki wyraźnemu, siateczkowatemu wzorowi na karapaksie, przypominającemu linie map, od których pochodzi jej potoczna nazwa.
Wykazuje wyraźny dymorfizm płciowy: samice osiągają długość karapaksu 15–25 cm, podczas gdy samce pozostają mniejsze, osiągając 9–14 cm. Samice charakteryzują się dużą głową, wyższym karapaksem i masywną budową; samce wyróżniają się długim, grubym ogonem oraz wydłużonymi pazurami na przednich kończynach.
Osobniki mają oliwkowy karapaks z gęstą, jasną siecią linii oraz wyraźnie zaznaczonym grzbietowym kilen, szczególnie widocznym u młodych. Charakterystyczna jest żółta, „L”-kształtna plama za każdym okiem, uzupełniona licznymi żółtymi smugami promieniującymi z głowy i wzdłuż kończyn, co nadaje gatunkowi bardzo efektowny wygląd.
W zachodniej Ligurii fałszywa żółwica mapowa ( Graptemys pseudogeographica ) występuje wyłącznie jako gatunek obcy, wprowadzony przypadkowo lub w wyniku celowego wypuszczania niechcianych zwierząt domowych.
Obserwacje koncentrują się w nadmorskich terenach podmokłych, głównych ciekach wodnych i sztucznych zbiornikach, gdzie gatunek ten osiedla się w sposób rozproszony i lokalny. Jego obecność jest bezpośrednio związana z procederem wypuszczania egzotycznych zwierząt, często będącym skutkiem porzucenia po wprowadzeniu ograniczeń prawnych lub w miarę wzrostu zwierząt.
Preferuje rozległe środowiska wodne, takie jak wolno płynące rzeki, jeziora, głębokie stawy i kanały z obfitą roślinnością wodną.
Miejsca do wygrzewania się na słońcu, takie jak pnie drzew, wystające kamienie czy piaszczyste brzegi, są niezbędne dla tego gatunku, umożliwiając termoregulację i obserwację otoczenia. Okresowo wykorzystuje brzegi do składania jaj, jednak większość życia spędza w wodzie.
Fałszywa żółwica mapowa ( Graptemys pseudogeographica ) jest głównie aktywna w ciągu dnia i ściśle związana ze środowiskiem wodnym, opuszczając wodę jedynie w celu wygrzewania się i składania jaj.
W najcieplejszych godzinach może gromadzić się w dużych grupach na nasłonecznionych powierzchniach. Rozród odbywa się wiosną i latem; samice składają do 6–13 jaj w jednym gnieździe, z możliwością kilku lęgów w roku. Inkubacja trwa 60–75 dni w zależności od temperatury otoczenia.
Dieta znacznie zmienia się w trakcie życia:
Młode fałszywe żółwice mapowe ( Graptemys pseudogeographica ) są głównie mięsożerne, polując przede wszystkim na wodne owady, drobne mięczaki i inne bezkręgowce.
Dorosłe osobniki przyjmują dietę wszystkożerną, spożywając mięczaki, skorupiaki, ryby, materiał roślinny, owoce i szczątki organiczne. Ta elastyczność pokarmowa sprzyja sukcesowi gatunku w nowych środowiskach.
Wprowadzenie fałszywej żółwicy mapowej ( Graptemys pseudogeographica ) do ekosystemów poza jej naturalnym zasięgiem stanowi poważne zagrożenie dla rodzimych gatunków:
Jest wymieniana wśród gatunków inwazyjnych budzących niepokój w Unii Europejskiej: import, sprzedaż i posiadanie są zakazane na terenie UE od 2012 roku.
Fałszywa żółwica mapowa ( Graptemys pseudogeographica ) wykazuje dużą zdolność adaptacji zarówno do wahań temperatury, jak i różnych reżimów wodnych oraz antropogenicznych zmian siedlisk.
Porzucone osobniki przyczyniają się do powstawania potencjalnie ekspansywnych grup rozrodczych: z tego powodu zaleca się szczególną ostrożność, aby unikać wypuszczania lub przenoszenia tych zwierząt.
W zachodniej Ligurii zarządzanie gatunkiem obejmuje ukierunkowany monitoring, usuwanie osobników, zapobieganie rozprzestrzenianiu się, kampanie informacyjne oraz zaangażowanie społeczne w celu szybkiego zgłaszania obserwacji i nowych przypadków kolonizacji.
Wpływ na rodzime społeczności może obejmować spadek liczby lokalnych gatunków, zaburzenie funkcjonowania ekosystemu oraz utratę bioróżnorodności, zwłaszcza na obszarach już ekologicznie wrażliwych.
